یادداشتی از رییس گروه تخصصی معماری شورای مرکزی

جایگاه ارزشمند معماری در ساخت و ساز / یادداشتی از دکتر طاهره نصر رییس گروه تخصصی معماری شورای مرکزی بمناسبت روز معمار

بخش عمده‌ای از کیفیت زندگی انسان متأثر از چگونگی شهرسازی و طراحی معماری است و بدون تردید معماری نقش اساسی در افزایش سلامت روحی و روانی انسان دارد.

یک معمار باید دارای تعهدات اخلاقی باشد تا بتواند با تمرکز بر مسؤولیت حرفه‌ای در خدمت منافع عمومی و انسانی باشد. مسئولیت‌پذیری، تعهد، اخلاق زیست‌محیطی، صداقت و عدالت را تنها می‌توان بخشی از مؤلفه‌های اخلاقی معمار دانست. منش و تعهد اخلاقی معمار، متولی اصلی پایه‏ریزی صفات اخلاقی در بنای معماری است. معماری به سبب تأثیر فرهنگی، اجتماعی و زیست‌محیطی نقش اساسی در کرامت و اخلاق و رفتار انسانی دارد. بنابراین شاخص‌های اخلاقی از قبیل‌ کرامت، امنیت و آرامش، سلامت روحی، تأثیرات زیست‌محیطی، تأثیرات فرهنگی و ... می‌تواند متأثر از محصول عمل معمار باشد. به‌یقین بازخوانی راهکارها و ارزش‌های اخلاقی به کار رفته در معماری سنتی می‌تواند به بازشناسی و تقویت اخلاق و اصول اخلاقی در معماری امروز کمک کند.

به‌طورکلی مسئولیت‌های اخلاقی معمار در بخش‌هایی از قبیل وظائف عمومی، توجه به حقوق بهره‏برداران، رعایت مسائل زیست‏محیطی، تأمین کیفیت و رعایت استانداردها، توجه به اهداف ملی و ماندگار، عدم سوءاستفاده از بی‏اطلاعی کارفرما در ارائه خدمات تخصصی، توجه به اخلاقیات و ترجیح آن بر وجوه اقتصادی خدمات مهندسی و ... تقسیم‌بندی شده است. در این میان مسئولیت در قبال جامعه مسئله‌ای بسیار مهم است. چراکه معماران در قبال حفاظت از سلامت و ایمنی جامعه وظیفه دارند.

بر همین مبنا و به خاطر جایگاه والای دانش و هنر معماری و نقش بسیار مهم آن در سامان‏دهی مناسب محل آرامش آدمیان و محیط زندگی انسان‏ها و کالبد شهرها، ارزش‌های اخلاقی مرتبط با این شاخه از علم و هنر حائز اهمیت است. در این میان معماران نقشی مهم در دست‏یابی به مفهوم «ارزش‌های اخلاقی» در ساخت‌وسازهای امروز و نیز دست‏یابی به نکاتی که بر رویکرد تصمیم‌گیران ساخت شهر مؤثر است، خواهند داشت.

بنابراین به جا است که ارزش حرفه‌ای این شاخه از علم مهندسی مورد توجه بیشتر قرار گیرد. بدون شک خدمات ارائه شده توسط مهندسان معمار نه فقط از جنبه تظاهر کالبدی در بنا، بلکه از جایگاه توجه به سلامت روان جامعه نیز مورد اهمیت می باشد. امید آنکه بتوان اهمیت حرفه معماری را در سازمان نظام مهندسی ساختمان بیش از پیش شاهد بود. روز معمار گرامی باد.